“Sizcə 370 min insanın qanına əli batmış şəxsi qırmızı xalça üzərində qarşılamağın dövlətlərarası diplomatiyada yeri ola bilər?! Təəssüf ki, dünya bunun şahidi olub”.

APA-nın “Anadolu” agentliyinə istinadən verdiyi xəbərə görə, bunu Türkiyənin prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan Suriya prezidenti Bəşər Əsədin Rusiyaya səfərinə münasibət bildirərkən deyib.

Türkiyə prezidenti hazırda Suriya böhranının beynəlxalq aləmin əsas problemi olduğunu qeyd edib: “Əslində məqsəd Türkiyəni parçalamaqdır. Suriya ilə 911, İraqla isə 350 kilometr sərhədi olan bir ölkədən başqa kim real vəziyyəti daha yaxşı dəyərləndirə bilər?! Bacara bilmədilər, bacara bilmirlər və bacara bilməyəcəklər. Gec-tez bizimlə razılaşmalı olacaqlar. Əks təqdirdə biz zəruri addımlar atmaq məcburiyyətində qalacağıq”.

ABŞ prezidenti Barak Obama İŞID terror qruplaşması ilə mübarizə üzrə xüsusi nümayəndə təyin edib.

AzNews.az-ın musavat.com-a istinadən verdiyi xəbərə görə, bu, Brett Maqerkdir. Bu barədə “Reuters” Ağ Evdəki mənbəyə istinadən xəbər yayıb.

Bu təyinat Rusiyanın Suriyada hava əməliyyatlarına başlamasından az sonraya və İŞİD-lə mübarizdə srağagün ilk amerikalı hərbçinin həlak olmasından bir gün sonraya təsadüf etməsi ilə diqqət çəkir.

ABŞ prezidenti Barak Obama ölkənin 2016-cı il üçün müdafiə büdcəsinin layihəsinə veto qoyub.

APA-nın "RİA Novosti"yə istinadən verdiyi xəbərə görə, bu barədə Ağ Evin məlumatında bildirilir.

Qeyd edək ki, bundan əvvəl sənəd hər iki palata tərəfindən qəbul edilib, lakin dövlət başçısı onu imzalamayacağını bəyan etmişdi. Obama bu qərarını sənəddə müdafiə xərclərinin 90 mlrd dollaradək artırılmasının nəzərdə tutulması ilə əlaqələndirib.

Qeyd edək ki, ABŞ Konqresinin hər iki palatasına nəzarət edən respublikaçılar prezidentin vetosunu dəf etmək üçün lazımi səs çoxluğuna malik deyillər. Beləliklə, prezident veto qoyduqdan sonra yenidən büdcə üzrə məsləhətləşmələrin davam etdiriləcəyi gözlənilir.

Qeyd edək ki, qanun layihəsində Ukraynaya 300 mln dollar məbləğində hərbi və kəşfiyyat sahələrində (döyüş silahı, sursat, pilotsuz təyyarələr, tank əleyhinə silahlar və minaatanlar) yardımın ayrılması nəzərdə tutulmuşdu.

Dubay şeyxi Məhəmməd bin Rəşid əl-Məktumun yenidən Azərbaycana gəlməsi ilə bağlı məlumat vermişdik. Tez-tez ölkəmizə səfərdə olan ərəb milyader mətbuatda yer alan xəbərlərə görə, Hacıqabul rayonunun Qarasu kəndində 500 min manat dəyərinə ev alıb.

Gənc milyader öz komandası ilə yenidən Azərbaycana gələrək ov etmək üçün bu dəfə Saatlı rayonuna üz tutub. Saatlı sakinlərinin verdiyi məlumata görə, rayona 50 nəfərədək ərəb qonaq gəlib. Onlar Saatlı şəhərinin mərkəzində hər cür şəraiti olan iki lüks ev kirayələyiblər.

Ümumiyyətlə, ərəblərin son vaxtlar ölkəmizə tez-tez səfər etməsi maraq doğurur. Onların səfərləri ilə bağlı müxtəlif məlumatlar yayılır. Ərəb qonaqların ölkəmizə ov etmək üçün gəldiyi bəyan edilsə də, bu səfərlərin arxasında başqa maraqların olduğu da iddia edilir.

Ərəb şeyxin səfərini araşdırmaq məqsədi ilə Hacıqabul rayonunun Qarasu kəndinə yollandıq. Yağışlı hava olduğundan kənddə çox adam gözə dəymirdi. Sanki hamı qeybə çəkilib, şeyxin evini soruşacaq bir adam tapa bilmirdik.

Nəhayət, bir qədər getdikdən sonra Göyüş adlı kənd sakini qarşımıza çıxdı. Ondan şahzadənin evinin ünvanını soruşduq. Kənd sakini yuxuda cin görmüş kimi cavab verdi: “Nə lazımdır ki, sizə? Tutaq ki, şeyxin evinin yerini dedim, nə edəcəksiz?”.

Bizi hansısa kəşfiyyat idarəsinin agenti kimi qələmə verən kəndə sakini ilə uzun dialoqdan sonra şeyxin yeni aldığı evin ünvanını öyrənə bildik: “Bax, indidən deyirəm, sizi oranın heç 50 metrliyinə belə buraxmayacaqlar. Boş yerə bu havada özünüzü yormayın. Kimliyindən aslı olmayaraq, ora heç kimi buraxmırlar. Güclü nəzarət var. Hər tərəfdə mühafizəçi qoyublar”.

Göyüş kişi bu narahatçılığını belə izah edirdi: “Sizdən çox xahiş edirəm ərəblərin əleyhinə heç nə yazmayın. Kəndimizin 20-yə yaxın gənci orada işləyir. Yaxşı maaş da alırlar. Birdən işdən çıxararlar, çörəyimizə dəyməyin.

Kənd uşaqları ərəblər üçün fəhləlik edirlər, bağa, maşınlara baxırlar. Yazılar başlarını salıb, işlərini görürlər. Guya ərəblər burda neynirlər ki? Özləri ilə quş gətirib uçurdurlar da...”.

Kənd sakininin dediyinə görə, ərəb şahzadənin özü ilə Dubaydan gətirdiyi quşların qiyməti 50 min manatdan bahadır.

“Onlar özləri ilə çox qiymətli quşlar gətiriblər. Bunlar 50 min dollardan baha olan şahin quşlarıdır. Hər gün quşları uçurdular. Quşlara nəsə olsa, bizim uşaqları işdən çıxaracaqlar. Quşlar üçün onlar xaricdən həkim də gətiriblər. Həkim quşları hər gün müayinə edir”.

Kənd sakinlərinin təkidlərinə baxmayaraq, Şahzadənin yeni evinə üz tutduq. İqamətgahı xatırladan evin önündə bizi qarşılayan mühafizəçilər gəliş səbəbimizi soruşanda jurnalist olduğumuzu dedik.

Bizi dörd bir tərəfdən əhatəyə alan mühafizəçilər “bura gəldiyiniz kimi eləcə də geri qayıdın. Heç kimə icazə verilmir. Başınız ağrımadan buranı tərk edin, yoxsa biz özümüz sizi buradan qovacağıq. Bu rəhbərimizin qəti göstərişidir”-deyə xəbərdarlıq etdilər.

Uzun çəkən söhbətdən sonra çətinliklə də olsa işçiləri danışdıra bildik:

Özünü şeyxin baş mühafizəçi kimi qələmə verən Tural adlı şəxsin sözlərinə görə, ərəb şeyx onlara ciddi tapşırıq verib ki, onun səfərləri ilə bağlı heç kimə məlumat verilməsin, əks təqdirdə onlar işdən qovulacaq.

“Bizə göstəriş verilib ki, heç kimi evin yaxınlığına buraxmayaq. Biz öz işimizi görürük, bunun müqabilində maaş alırıq”.

“Şeyx Hacıqabula tez-tezmi gəlir?” sualına mühafizəçi belə cavab verib: “Şeyx özu burada olmasa da onun qohumları mütəmadi olaraq burda olurlar. Onlar istirahətə gəlmirlər. Burada quş saxlayırlar. Özləri üçün çadr qurub, yaşayırlar”.

Mühafizəçi söhbət əsnasında bildirib ki, bəzi telekanallar çəkiliş üçün müraciət etsə də, şahzadə buna razılıq verməyib.

Müsahibimiz daha sonra deyib: “Ərəblərin heç kimlə işləri yoxdur. Onlar kənddə yaşayan yoxsullara ərzaq və müxtəlif yardımlar edirlər. Köməyə ehtiyacı olanların əlindən tuturlar. Kəndin kasıb sakinlərinə pul da verirlər. Bunun nəyi pisdir ki?”.

Daha bir fakt məlum olub ki, şeyx kənd sakinlərindən ancaq kişilərin evə daxil olmasına icazə verir, qadınlar işə götürülmür.

“Bu evlərə qadınların girişi qadağandır. Orada yalnız kişilər işləyir. Qadınları işə götürmürlər. Deyirlər ki, kişi olan yerdə qadının işləməsi yolverilməzdir. Ümumiyyətlə deyim ki, çox yaxşı insanlardır. Özləri ilə Dubaydan yemək bişirmək üçün aşpaz da gətiriblər. Kənd sakinlərinin onlara yaxınlaşmasına icazə verilmir.

İşçilər evə yaxınlaşan kimi telefonları əllərindən alınır. Bir də işdən çıxanda verilir. Axşam saat 9 olan kimi evin qapıları bağlanır, heç kimi içəri buraxmırlar”.

Söhbətimiz zamanı ərəblərin maşınlara əyləşərək həyətdən çıxmasının şahidi olduq.

Mühafizəçi bildirdi ki, şahzadə (Həmdan bin Məhəmməd bin Rəşid əl-Məktumu-red) qonaqları ilə ova gedir.

Çəkiliş aparmaq istədikdə, mühafizəçilər bizə təzyiq göstərməyə başladılar.

Əməkdaşımızın əlindən fotokameranı alan baş mühafizəçi israrla bizi ərazidən uzaqlaşdırmağa çalışdı.

“Sizin burada çəkiliş aparmağınıza icazə verilmir. Bir daha deyirəm, getməsəniz, zor tətbiq edəcəyik”.

Uzun sürən söz-söhbətdən sonra bir güclə kameranı mühafizəçilərdən alıb, geri qayıdırdıq ki, yaşlı bir kişi bizi yanına çağırdı.

Hamının “ağsaqqal” deyə çağırdığı kənd sakini kişi bizi kənara çəkib, ürəyini boşaltmaq istəyirdi: “Oğlum, biz burada çörək qazanırıq. Bizə maaş verirlər. Mən 25 il Rusiyada işləmişəm. İndi də kəndə gəlmişəm. Amma iş tapa bilmədiyim üçün gəlib ərəblərin evində fəhləlik edirəm. Çörək pulumu qazanıb, ailəmi saxlayıram. Yaxşı is tapsam niyə gəlib ərəblərə hamballıq edim ki? Balalarım ac qalmasın deyə işləyirəm. Biz burada heç kimik”.

Ramil adlı kənd sakini də “ağsaqqal”ların sözünə qoşulub, çarəsizlikdə ərəblərin evində işlədiyini deyir.

“Əsgərlikdən 6 ay olar gəlmişəm. İş tapa bilmədim. İndi gəlib ərəblərin maşınlarını yuyuram. Ayda 200-300 manata yaxın maaş alırıq. Biz onların paltarlarını da yuyuruq. Evlərini də süpürüb, təmizlik işləri görürük”.

Türkmənistan-Əfqanıstan sərhədində vəziyyət son dərəcə gərgindir.

Rusiyalı politoloq Aleksandr Knyazev "Nezavisimaya qazeta"da yazıb ki, Əfqanıstan ərazisindən "İslam Dövləti" (İŞİD) qruplaşmasına məxsus yaraqlılar Türkmənistanın sərhədyanı yaşayış məntəqələrindən bir neçəsini ələ keçirib.

"Şahidlərin bildirdiyinə görə, Türkmənistanın Marı şəhərinə hər gün sərhəddə həlak olan hərbçilərin cəsədləri daşınır. Marı aerodroumundan hərbi aviasiyanın sərhədə doğru intensiv uçuşları müşahidə olunur. Ümumiyyətlə, Türkmənistan istiqamətində situasiya pisləşməkdədir"- deyə Knyazev yazır.

"Dalğa TV" Virtualaz.org saytına istinadən xəbər verir ki, Türkmənistan İŞİD təhdidinə qarşı müttəfiq axtarır və özünün neytral statusundan imtina etməyə hazırlaşır.

Lakin ehtimal olunur ki, bu təhdidə qarşı Aşqabad Rusiya ilə yox, ABŞ-dan kömək istəyi nəzərdən keçirir. Belə ki, bu günlərdə prezident Qurbanqulu Berdıməhəmmədovun tapşırığı ilə xarici işlər naziri Rəşid Meredov Vaşinqtona uçub.

Qazaxıstandakı MDB sammitinə isə Berdıməhəmmədov daha aşağı ranqlı məmuru - baş nazirin müavinini və xarici işlər nazirinin müavinini göndərib.

Rusiyalı politoloq deyir ki, elə bu fakt Aşqabadın müttəfiq kimi kimi seçdiyini göstərir.

Digər rusiyalı politoloq Arkadi Dubnov isə hesab edir ki, Aşqabad Rusiyanın Xəzərdən onunla razılaşdırmadan Suriyaya raket zərbələri endirməsindən narazıdır.

Digər tərəfdən, Rusiya Türkmənistan qazının Transxəzər marşrutu ilə Avropaya və TAPİ marşrutu ilə Əfqanıstan, Pakistan və Hindistana nəqlinə imkan vermək istəmir. Vaşinqton isə hər iki layihədə Türkmənistanın tərəfindədir.

Maraqlıdır ki, Aşqabadın özündə Əfqanıstanla sərhəddə döyüşlərin getdiyini təsdiqləmirlər.

"Nə İŞİD? Nə "Taliban"? Bizdə Türkmənistanda bu haqda heç nə məlum deyil"- deyə Aşqabaddakı mənbə "Rosbalt"a bildirib.

Həmçinin Türkmənistan XİN Qazaxıstana rəsmi etiraz notası göndərərək bildirib ki, oktyabrın 15-də Astanadakı MDB sammitində Qazaxıstan prezidenti Nursultan Nazarbayevin Mərkəzi Asiyada təhlükəsizliklə bağlı situasiyadan danışarkən "guya Türkmənistan sərhədində hansısa insidentlərin baş verdiyini" bildirməsindən narazılıq ifadə edib.

"Türkmən tərəfi Qazaxıstanın mövcud vəziyyətə uyğun olmayan bu bəyanatlarından olduqca narahatdır"-notada bildirilir.

Belə görünür ki, Aşqabad Əfqanıstanla sərhəddə baş verənləri təkcə dünya ictimaiyyətindən deyil, öz vətəndaşlarından da gizlədir. Belə ki, Rusiya və Orta Asiya KİV-lərində Əfqanıstan-Türkmənistan sərhədində döyüşlərin getdiyinə dair xəbərlərin yayılmasından sonra Aşqabad həmin saytlara girişi bağlayıb.

Həmçinin xüsusi xidmət əməkdaşlarının nəzarəti altında çoxmərtəbəli binalardan peyk antenalarını sökməyə başlayıblar. Həmçinin əmək kollektivlərində işçilərə başa salınır ki, "antihökumət saytlarına" girməsinlər.

Rusiya Şimal-Şərq federal universitetinin Tibb İnstitutunun genetika həkimi, "Genomlu səhiyyə" elmi laboratoriyasının rəhbəri Nadejda Maksimova yeni xəstəlik aşkar etməsi barədə məlumat verib.

"Dalğa TV" Rusiya KİV-nə isitnadən xəbər verir ki, Yakutiya Respublikasının sakinləri arasında müşahidə olunan xəstəlik genetik pozuntularla bağlıdır.

"Hazırda biz bu xəstəliyin tədqiqini davam etdiririk.

Xəstəlik zamanı maddələr mübadiləsinin qəfil pozulması baş verir və uşaqlar maksimum 3 yaşa qədər yaşaya bilirlər. Müşahidə altında saxladığımız 16 pasinetdən yalınz 2-si sağ qalıb".

Nadejda Maksimovanın sözlərinə görə, genetik xəstəliklər, adətən təcrid olunmuş və ünsiyyətə getməyən xalqlar arasında müşahidə olunur.

Bundan əvvəl, həkim-genetik yakutlar arasında SORN sindromu və "alçaqboyluluğun yakut sindromu" xəstəliklərini tapıb.

Tədqiqatlar hər 100-cü yakutun SORN sindromu daşıyıcısı, hər 33-cüsünün isə 3-M sindromu daşıyıcısı olduğunu sübut edib.