Gürcüstanda qış mövsümündə enerji çatışmazlığı olur. Bu çatışmazlığı biz Azərbaycan qazı hesabına ödəyirik.

Bu sözləri mətbuata açıqlamasında Gürcüstan Neft-Qaz Korporasiyasının analitiki, energetika sahəsində tanınmış ekspert Liana Çervalidze söyləyib.

Ekspert ölkəsinin Cənub Qaz Dəhlizindən gözləntilərini də dilə gətirib. O deyib ki, Cənub Qaz Dəhlizinin tezliklə işə düşməsi Gürcüstan üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Bu, bizim təbii qaza olan tələbatımızın ödənilməsində mühüm rol oynayacaq. Ekspert bildirib ki, “Şahdəniz” konsorsiumu və Azərbaycan hökuməti tərəfindən imzalanmış sazişə əsasən Gürcüstan Azərbaycandan Cənub Qaz Dəhlizinə görə 5 faiz təbii qaz alacaq. Bu, o deməkdir ki, Cənub Qaz Dəhlizi ilə Türkiyə və Avropaya ildə 16 milyard kubmetr qaz nəql olunanda Gürcüstan bu daşınmalardan 800 milyon kubmetr qaz alacaq. Bu da Gürcüstanın daxili qaz bazarının əsaslı surətdə balanslaşdırılmasında mühüm rol oynayacaq. Cənub Qaz Dəhlizi genişləndikdən sonra isə bu kəmərlə ildə 30 milyard kubmetr qaz ötürüləcək. Biz isə tranzit haqqı olaraq bundan 1,5 milyon kubmetr “mavi yanacaq” alacağıq. Gürcüstan gözləyir və maraqlıdır ki, Azərbaycanda qaz hasilatı artsın. Habelə Türkmənistan və digər qaz hasilatçısı olan ölkələr bu layihəyə qoşulsun. Türkmənistanın da bu layihəyə qoşulması Gürcüstanın Avropa bazarından öz layiqli payını almasına imkan yaradacaq.

“SOCAR Georgia QAS” şirkəti Gürcüstanın qərbindəki Zestafoni bələdiyyəsinin Kveda Sazano kəndinin qazlaşdırılmasını başa çatdırıb.

Gürcüstanın Baş nazirinin müavini, energetika naziri Kaxa Kaladze, “SOCAR Georgia QAS” şirkətinin direktoru Azər Məmmədov və digər rəsmi şəxslər mayın 3-də məntəqədə olublar.

Onlar yeni qazpaylayıcı şəbəkənin fəaliyyəti ilə tanış olub, Kveda Sazano kəndinin mərkəzindəki rəmzi məşəli yandırıblar.

Bildirilib ki, Kveda Sazano kəndində 1728 ailə evlərini isitmək üçün təbii qazdan istifadə edə biləcək.

Qaydalara əsasən şəbəkəyə qoşulmaq üçün hər bir abonent 400 lari ödəməlidir. İmkansız ailələr bu məbləği 16 aya, ayda 25 lari olmaqla da ödəyə bilərlər.

Üçüncü ölkələrdən gətirilən avtomobillərin Gürcüstan üzərindən ixracı minimum həddə enib. "APA-Economics" "Georgia Online" portalına istinadən xəbər verir ki, bir vaxtlar olduqca əlverişli biznesə çevrilən bu cür əməliyyatların həcmi kəskin azalıb.

2010-cu ildə Gürcüstandan 25 min ədəd nəqliyyat vasitəsi ixrac olunub ki, əldə olunan gəlirin həcmi 227 mln. dollar təşkil edib. Sözügedən biznes 2013-cü ildə pik həddə çatıb. Belə ki, Gürcüstandan 79 min ədəd nəqliyyat vasitəsi ixrac olunub və əldə olunan gəlir 703 mln. dollar təşkil edib. 2014-cü ildə Gürcüstan 49 min ədəd nəqliyyat vasitəsi ixrac etdiyi halda, 2015-ci ildə bu göstərici 20 min, 2016-cı ildə isə 16 minə enib. Paralel olaraq 3 il ərzində müvafiq qaydada 517 mln. dollar, 179 mln. dollar və 166 mln. dollar olub.

Heç kəsə sirr deyil ki, Gürcüstandan avtomobil ixracının kəskin azalmasına səbəb əsas ticarət tərəfdaşı olan ölkələrdə, o cümlədən Azərbaycanda qanunvericiliyin sərtləşdirilməsidir. Belə ki, Gürcüstandan əsas avtomobil idxalçısı olan Azərbaycan markasından asılı olaraq 2005-2014-cü il istehsalı olan avtomobillərin ölkəyə gətirilməsini qadağan edib. 2015-ci ildə isə idxal olunan avtomobillər üçün gömrük tarifləri artırılıb.
 

2015-ci ildə Ermənistan Avrasiya İttifaqına qoşulub. Beləliklə, Avrasiya İttifaqına daxil olmayan ölkələrdən Ermənistana gətirilən nəqliyyat vasitələri üçün əlavə rüsum tələb olunmağa başladı. Həmin səbəbdən Avrasiya İttifaqının 3 əsas üzvündən biri olan Qazaxıstan da Gürcüstanın avtomobil bazarından üz döndərib.

Son bir neçə ay ərzində Gürcüstan İranın diqqətini öz avtomobil bazarına çəkmək istəyib. Lakin bundan da bir şey çıxmadı - İranda mövcud olan dempinq qaydaları öz sözünü dedi.
 

Beləliklə, Gürcüstanda arda-arda irili-xırdalı avtodilerlər müflis olmağa başladı.

"Bu biznes artıq bizim üçün öz marağını itirib. Artıq vəziyyəti heç nə dəyişə bilməz", - deyə dilerlər bildirib.
 

Gürcüstanın Yol və Nəqliyyat Assosiasiyasının rəhbəri David Mesxişvilinin sözlərinə görə, Gürcüstan iri avtomobil ixracatçısı ünvanını itirib: "Bu, reallıqdır. Səbəbləri hamı bilir. Bizim əsas tərəfdaşlarımız Azərbaycan, Ermənistan və Qazaxıstan. Türkiyə əlaqə qurmağın mənası yoxdur. Tam aydındır ki, bu sahə artıq rentabelli deyil və olmayacaq".

Onun sözlərinə görə, bu bazara ən ciddi zərbəni Azərbaycan qanunvericiliyinin sərtləşdirilməsi vurub: "Gürcüstandan Azərbaycana əsasən köhnə, ucuz nəqliyyat vasitələri ixrac olunurdu. İndi isə bu cür avtomobillər heç kimə lazım deyil. Bu isə dilerlərlə ciddi zərbə vurdu. Məsələnin ən pis tərəfi odur ki, hadisələr qəfil, heç kəsin gözləmədiyi bir vaxtda baş verdi".
 

Onun sözlərinə görə, Gürcüstandan avtomobil ixracı ilbəil azalır. "2016-cı ilin müvafiq  dövrü müqayisədə 2017-ci ilin I rübündə avtomobil ixracı 40% azalıb. Yaxın perspektivdə bazarı heç nə canlandıra bilməz", - deyə ekspert vurğulayıb.

Tbilisidə Gürcüstan-Türkiyə biznes forumu işə başlayıb. APA-nın Gürcüstan bürosunun məlumatına görə, tədbir Gürcüstan İş Adamları Assosiasiyası və Türkiyənin Gürcüstandakı səfirliyinin təşkilatçılığı ilə baş tutub.

Forumu səfir Zeki Levent Gümrükçü açaraq Gürcüstan və Türkiyənin iş adamlarının birgə əməkdaşlığının əhəmiyyətindən və hər iki ölkə arasında biznes mühitinin inkişaf perspektivlərindən danışıb. Sonra Gürcüstan Kənd Təsərrüfatı Nazirinin müavini Qela Xanişvili və türk iş adamları çıxış ediblər. Tədbirdə qeyd olunub ki, Bakı-Tbilisi-Ceyhan, Bakı-Tbilisi-Qars və digər beynəlxalq layihələr regionun inkişafı üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir.

Biznes forumda Bakı-Tbilisi-Qars dəmiryolu layihəsinin tikintisi və tezliklə istismara verilməsi xüsusi müzakirə mövzusu olub. Tədbirdə Azərbaycan, Türkiyə və Gürcüstanın həyata keçirdiyi ikitərəfli və üçtərəfli layihələrin hər üç ölkənin münasibətlərinə mühüm təsir etdiyi bildirilib.

Forumda iki ölkə arasında iqtisadiyyatın bütün sahələrində əməkdaşlıq və azad ticarət rejimi müzakirə olunub.

Tədbirdə Gürcüstana Türkiyə investisiyasının yatırılması ilə bağlı biznesin inkişafı məsələləri əsas müzakirə obyekti olub. Forumda Gürcüstana yatırılan investisiyaya görə Türkiyənin ən aparıcı ölkələrdən biri olduğu bildirilib.

Tədbirdə Gürcüstan İş Adamları Assosiasiyasının üzvləri, beynəlxalq təşkilatların nümayəndələri, türk iş adamları, Azərbaycan şirkətlərinin rəhbərləri və diplomatik korpus nümayəndələri qatılıblar.

İyul ayından etibarən Gürcüstanda təbii qaz tariflərində artım gözlənilir. "APA-Economics" "Georgia Online" portalına istinadən xəbər verir ki, bu barədə Gürcüstanın "Vahid Milli Hərəkat"ın üzvü, deputat Otar Siradze bildirib.

Onun sözlərinə görə, hakim "Gürcü arzusu" partiyası tarifləri ikiqat azaldacağına söz versə də, növbəti dəfə qiymət artımına hazırlaşır. Siyasətçi qeyd edib ki, iyul ayından etibarən hökumət əhalini qiymət artımına "hazırlayacaq". "Qazın bahalaşması isə bütün məhsulların qiymətinə təsir edəcək", - deyə o əlavə edib.

O.Siradze tarif artımına görə məsuliyyəti baş nazirin müavini, energetika naziri Kaxa Kaladzenin və "Gürcü arzusu"nun üzərinə qoyub: "Bu, birbaşa olaraq Kaxa Kaladzenin və "Gürcü arzusu"nun qeyri-dəqiq siyasətinin nəticəsidir. Onlar investisiya cəlbini həyata keçirə bilmədilər. Bundan başqa, hakimiyyət xalqın iradəsinə zidd olaraq "Qazprom" şirkəti ilə müqavilə imzaladı. "Kaztransqaz" və "İnter RAO" şirkətləri ilə məhkəmə çəkişmələrini də bura əlavə etmək olar. Dördillik ziyanverici iqtisadi siyasət nəticəsində biz devalvasiyaya uğramış larinin və tariflərin artımının şahidi olduq".
 

Deputat bildirib ki, ötən həftə parlamentin İqtisadi siyasət komitəsinin iclasında məlum olub ki, keçən il Gürcüstanda qaz istehlakı 2015-ci illə müqayisədə 6,4% azalıb: "Kaxa Kaladze isə bildirirdi ki, Gürcüstanda qaz istehlakı kəskin artıb və bu səbəbdən "Qazprom"dan əlavə həcmdə qaz almaq lazımdır. Hadisələrin gedişatı göstərdi ki, Kaxa Kaladze yalan danışırdı. Söhbət ən azı vəzifə səlahiyyətlərinin aşılmasından gedir. Burada korrupsiya faktı da var. O zaman Kaladzenin çıxışı o dərəcədə panik idi ki, "Şahdəniz" konsorsiumu Gürcüstana əlavə olaraq 500 mln. kubmetr qaz nəql edib. Lakin bu qaz istehlak olunmayıb, çünki buna ehtiyac yox idi. Bu isə bir dada Kaladzenin tələbatın artması ilə bağlı yalanlarını üzə çıxardı. Biz hakimiyyətdən vəziyyətin araşdırılmasını və hesabatın verilməsini tələb edirik. Bundan başqa, hökumət tarif artımından yan keçmək üçün atacağı addımları açıqlamalıdır".